Powiat Sanocki - powiat-sanok.pl

Ponad 82% powierzchni powiatu sanockiego, w zależności od wartości przyrodniczej i krajobrazowej, podlega ochronie prawnej (obszary chronionego krajobrazu, parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody, obszary Natura 2000).

Przy całkowitej powierzchni powiatu 1225 km²  ochroną objęte jest aż 100,9 km²

Rozmieszczenie form ochrony przyrody poddanych ochronie prawnej na terenie powiatu sanockiego

Pod względem florystycznym powiat sanocki jest terenem, na którym mieszają się elementy południowe, wschodniokarpackie (bieszczadzkie) i zachodniokarpackie (Beskid Niski, Pogórze). Cechą charakterystyczną roślinności tego obszaru jest przejściowość i przemieszanie gatunków.

Obok elementów wschodnio– i zachodnioeuropejskich spotyka się elementy południowe i pontyjskie, które przedostały się na nasz teren przez Przełęcze Łupkowską i Dukielską. Typowym tego przykładem jest kłokoczka południowa (Staphyleapinnata L.).

Beskid Niski pokrywała dawniej mieszana puszcza karpacka, która na znacznych przestrzeniach uległa zniszczeniu, zachowała się tylko w niedostępnych zakątkach górskich. Pozostałością tej puszczy są zachowane do dziś w niższych położeniach stare okazy dębów, grabów, wiązów, a wyżej buków i jodeł..

Przy tworzeniu systemu ochrony przyrody przyjęto za cel zachowanie w stanie naturalnym obszarów najbardziej cennych przyrodniczo, tj. parków narodowych. Zaprojektowano i stworzono strefy buforowe w formie obszarów chronionego krajobrazu i parków krajobrazowych. Stopniowe nasilanie działań ochronnych w kierunku centrów, którymi są ekosystemy zachowane w stanie naturalnym jest jednym z najbardziej efektywnych działań zmierzającym do ich zachowania, stwarzając jednocześnie warunki do rozwoju całego regionu w oparciu o zasady ekorozwoju.

System ochrony przyrody na terenie powiatu sanockiego tworzą: obszary chronionego krajobrazu, parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody, sieć NATURA 2000, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne.

Powierzchnia form ochrony przyrody na terenie poszczególnych gmin przedstawia tabela poniżej.

Jednostka terytorialna	ogółem	rezerwaty przyrody	parki krajobrazowe	obszary chronionego krajobrazu	użytki ekologiczne	stanowiska dokumentacyjne
Powiat sanocki	100904,70	2628,55	38673,00	62231,10	12,45	3,63
Sanok miasto	1117,00		1117,00
Besko	778,20			778,20
Bukowsko	11788,40			11788,40	1,11
Komańcza	45474,26	2346,74	23034,30	22435,50
Sanok	15815,10	191,94	5760,00	10055,10	0,60	3,43
Tyrawa Wołoska	6925,60		6925,60		10,14
Zagórz	13648,04	89,87	1836,10	11815,80	0,60	0,20
Zarszyn	5358,10			5358,10

Obszary chronionego krajobrazu

Na terenie powiatu sanockiego znajdują się dwa obszary chronionego krajobrazu:

• Beskidu Niskiego (Uchwała NR XLVIII/997/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 czerwca 2014 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Beskidu Niskiego Dz. Urz. Woj. Podk. z 2014 r. poz. 1950);
• Wschodniobeskidzki ( Uchwała NR XLVIII/998/14 Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia 23 czerwca 2014 r. w sprawie  Wschodniobeskidzkiego Obszaru Chronionego Krajobrazu Dz. Urz. Woj. Podk. z 2014 r. poz. 1951 ).

Parki krajobrazowe

Na terenie powiatu sanockiego znajdują się 3 parki krajobrazowe:

• Park Krajobrazowy Gór Słonnych,
• Jaśliski Park Krajobrazowy,
• Ciśniańsko-Wetliński Park Krajobrazowy.

Rozmieszczenie obszarów chronionego krajobrazu i parków krajobrazowych na terenie powiatu sanockiego

Rezerwaty przyrody

Na terenie powiatu sanockiego utworzonych zostało siedem rezerwatów przyrody:

Nazwa rezerwatu	Rodzaj rezerwatu	miejscowość	gmina	Powierzchnia [ha]	Przedmiot ochrony
Zwiezło	przyrody nieożywionej	Duszatyn	Komańcza	2,20	dwa górskie jeziora powstałe w wyniku osuwiska na zboczach góry "Chryszczata", otaczający las zatopiony przy ich powstaniu
Źródliska Jasiołki	krajobrazowy	Jasiel, Wisłok Wielki Rudawka Jaśliska	Komańcza	1585,01	naturalne zbiorowiska roślinne obejmujące źródliskowe obszary rzek Wisłok i Jasiołka
Polanki	leśny	Bykowce	Sanok	191,94	naturalne zbiorowiska leśne buczyny karpackiej
Bukowica	leśny	Darów	Komańcza	292,92	naturalne starodrzewy bukowo-jodłowe o charakterze puszczańskim
Przełom Osławy pod Duszatynem	krajobrazowy	Duszatyn	Komańcza	322,45	najpiękniejszy fragment doliny rzeki Osławy od Smolnika po Turzańsk, która na tym odcinku stanowi zachodnią część granicy Ciśniańsko - Wetlińskiego Parku Krajobrazowego
Przełom Osławy pod Mokrem	krajobrazowy	Mokre Wysoczany	Zagórz Komańcza	142,79	przełomowy odcinek rzeki Osławy oraz zbiorowiska leśne z licznymi stanowiskami roślin chronionych i rzadkich w runie.
Kamień nad Rzepedzią	przyrody nieożywionej	Rzepedź	Komańcza	91,83	grupy skał piaskowca eoceńskiego wraz z otaczającym je drzewostanem.

Europejska Sieć Ekologiczna – obszary Natura 2000

Podstawą tworzenia sieci Natura 2000 są zapisy dwóch dyrektyw Unii Europejskiej:

• Dyrektywa Rady 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa ( tzw. Dyrektywa Ptasia),

Celem Dyrektywy Ptasiej jest utrzymanie populacji wszystkich gatunków ptaków naturalnie występujących w stanie dzikim na terytorium państw członkowskich UE na poziomie odpowiadającym wymaganiom ekologicznym, naukowym i kulturowym lub dostosowanie ich populacji do takiego poziomu (art. 1 i 2).

• Dyrektywa Rady 92/43/EWG z 21 maja 1992 r. o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (tzw. Dyrektywa Siedliskowa).

Celem Dyrektywy Siedliskowej jest zapewnienie różnorodności biologicznej poprzez ochronę siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory w państwach UE. W szczególności środki podejmowane zgodnie z tą dyrektywą mają na celu zachowanie lub odtworzenie właściwego stanu ochrony wybranych siedlisk przyrodniczych oraz wybranych gatunków fauny i flory, będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty Europejskiej (art. 2).

W skład sieci Natura 2000 wchodzą:

• obszary specjalnej ochrony (OSO) wyznaczane na podstawie Dyrektywy Ptasiej w celu ochrony gatunków ptaków wymienionych w załączniku I tej dyrektywy oraz regularnie występujących gatunków ptaków wędrownych, nie wymienionych w załączniku I;
• specjalne obszary ochrony (SOO) wyznaczane na podstawie Dyrektywy Siedliskowej w celu ochrony siedlisk przyrodniczych wymienionych w załączniku I oraz gatunków roślin i zwierząt (z wyjątkiem ptaków) wymienionych w załączniku II tej Dyrektywy.

Obszary specjalnej ochrony ptaków

Na terenie powiatu sanockiego utworzone zostały obszary:

Obszary Natura 2000 mające znaczenie dla Wspólnoty

Na terenie powiatu sanockiego znajdują się następujące obszary Natura 2000 mające znaczenie dla Wspólnoty Europejskiej:

Rozmieszczenie obszarów Natura 2000 na terenie powiatu sanockiego

Użytki ekologiczne

Nazwa	Rodzaj	Miejscowość	Gmina	Pow. [ha]	Cel ochrony	Opis
Zespół Dworsko - Parkowy	kępy drzew	Bukowsko	Bukowsko	1,11	-	zadrzewienie
bez nazwy	wychodnie skalne	Dobra	Sanok	-	-	powierzchnia z wychodnią skalną
bez nazwy	-	Lachawa	Tyrawa Wołoska	10,14	miejsca bytowania zwierzyny leśnej i gniazdowania ptactwa	Zlokalizowane w niezamieszkałej miejscowości Lachawa, otoczone lasami sosnowymi, sosnowymi z domieszka brzozy i olchy i bukowo - sosnowymi
Stanowisko języcznika zwyczajnego w lesie Huteńskim	stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin	Zahutyń	Zagórz	0,50	Stanowisko języcznika zwyczajnego	-
Stanowisko języcznika zwyczajnego i tojadu wiechowatego w lesie Zahuteńskim	stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin	Zahutyń	Zagórz	0,08	Stanowisko języcznika zwyczajnego i tojadu wiechowatego	-

Lasy

Na terenie powiatu sanockiego grunty leśne zajmują powierzchnię 63 535,69 ha, co stanowi 51,5% powierzchni powiatu.

Powierzchnia gruntów leśnych na terenie powiatu sanockiego w 2014 r. Stan na dzień 31 grudnia.

Jednostka terytorialna	ogółem	lesistość
	ha	%
PODKARPACKIE *	688231,97	38,0
Powiat sanocki	63535,69	51,5
Sanok miasto	1246,03	32,1
Besko	258,12	9,2
Bukowsko	5395,03	39,2
Komańcza	33077,80	72,0
Sanok	9262,41	39,7
Tyrawa Wołoska	4150,98	59,3
Zagórz	7654,55	47,6
Zagórz - miasto	701,53	31,0
Zagórz - obszar wiejski	6953,02	50,3
Zarszyn	2490,77	23,4