Starosta Stanisław Chęć oraz Krzysztof Strzyż, członek Zarządu Powiatu Sanockiego uczestniczyli 12 kwietnia br. w posiedzeniu Zarządu Województwa Podkarpackiego dotyczącego instytucji kultury. Spotkanie odbyło się w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.
O funkcjonowaniu sanockiego Skansneu na tle innych instytucji kultury Województwa Podkarpackiego, a przede wszystkim o znaczeniu architektury drewnianej w kontekście zasobów dziedzictwa kulturowego Podkarpacia oraz działalności Wojewódzkich Instytucji Kultury mówił Robert Godek – dyrektor Departamentu Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego UMWP.
Marcin Krowiak – dyrektor Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, a zarazem gospodarz spotkania poruszył istotne kwestiach ochrony przeciwpożarowej drewnianych obiektów zabytkowych będących w zasobach sanockiego skansenu. Wiele czasu poświęcono także cerkwi w Radrużu, która jest oddziałem Muzeum Kresów w Lubaczowie.
O historii, popularyzacji i ochronie Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO mówił Janusz Mazur - kustosz, opiekun działu etnografii i budownictwa drewnianego w Muzeum Kresów w Lubaczowie.
Szlak Architektury Drewnianej jest znakomitą międzyregionalną wizytówką Podkarpacia. O jego zaletach i walorach mówiła Wioletta Rejman - dyrektor Departamentu Promocji, Turystyki i Współpracy Gospodarczej UMWP.
Drewniana architektura sakralna stanowi jedną z najważniejszych części dziedzictwa kulturowego Podkarpacia i całej Polski, również w wymiarze europejskim i światowym. Wiele z cennych drewnianych obiektów uległo zniszczeniu w wyniku kolejnych wojen światowych i wydarzeń im towarzyszących, pożarów, upływu czasu i zachodzących zmian cywilizacyjnych.
Mimo to aktualnie na terenie województwa podkarpackiego znajduje się 229 drewnianych świątyń posiadających status obiektów zabytkowych, w tym 98 kościołów rzymskokatolickich, 128 cerkwi, głównie greckokatolickich, 2 kościoły polskokatolickie i jeden dawny zbór luterański.
Do tego katalogu należałoby doliczyć zrekonstruowaną w latach 2014-2021 na terenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku synagogę z Połańca oraz liczną grupę kapliczek i kaplic drewnianych rozsianych po niemal wszystkich miejscowościach w naszym regionie.
- Niezwykła wartość sakralnego budownictwa drewnianego na Podkarpaciu wynika z uwarunkowań historycznych i kulturowych, które odzwierciedlenie znalazły w wyjątkowych rozwiązaniach architektonicznych i estetycznych poszczególnych budowli, w szczególności zaś z wielowiekowego współistnienia na tym terenie tradycji łacińskiej oraz bizantyjskiej - podkreślił marszałek Władysław Ortyl. - Dwie spośród siedemnastu wojewódzkich instytucji kultury czyli skansen w Sanoku oraz skansen w Kolbuszowej opierają swoją działalność o ochronę i eksponowanie jednych z najbardziej znaczących w skali kraju kolekcji historycznej architektury drewnianej zgromadzonych w tych placówkach z obszaru całego Podkarpacia a nawet spoza obecnych granic województwa. Są to dla nas niezwykle ważne placówki dlatego zdecydowaliśmy się całe posiedzenie zarządu poświęcić właśnie tej tematyce.
Kolejna część wyjazdowego posiedzenia zarządu miała czynny charakter. Członkowie zarządu wraz z zaproszonymi gośćmi zwiedzali ekspozycję „Ikona karpacka” w Parku Etnograficznym. Są to zbiory ikonograficzne od XV do XX wieku, w tym ikonostas z Ulucza.
Następnie zobaczyli cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Uluczu, która była przedmiotem zainteresowania podczas dyskusji zarządu. Cerkiew jest oddziałem terenowym sanockiego muzeum. Należy do najstarszych zachowanych przykładów architektury cerkiewnej na terenie Polski.
Obok marszałka Władysława Ortyla wzięli w nim udział wicemarszałkowie Ewa Draus i Piotr Pilch oraz członek zarządu Anna Huk, a także sekretarz Lesław Majkut i skarbnik Janina Jastrząb.
Ponadto gośćmi wyjazdowego posiedzenia byli miejscowi samorządowcy m.in. radna województwa Monika Brewczak, starosta sanocki Stanisław Chęć, starosta brzozowski Zdzisław Szmyd, Alicja Pocałuń - wójt Dydni oraz ks. Mikołaj Kostecki - kanclerz Kurii Metropolitalnej w Przemyślu, Jarosław Serafin - dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku, Krzysztof Strzyż - nadleśniczy Nadleśnictwa Dynów, a także Andrzej Wrona z biura poselskiego posła Adama Śnieżka i Grzegorz Oleniacz, komendant Państwowej Straży Pożarnej w Sanoku.
Tekst: Tomasz Leyko/Rzecznik Prasowy UMWP
Zdjęcia: Tomasz Leyko/Rzecznik Prasowy UMWP/Powiat Sanocki
